Sargon đại đế xứ Akkad hay được biết đến là vị hoàng đế đầu tiên của nhân loại. Cũng như là người thành lập đế chế đầu tiên trên thế giới tại vùng Mesopotamia (Lưỡng Hà). Sargon là người đặt nền móng cho một bộ máy cai trị chặt chẽ bên cạnh đó ông còn thúc đẩy trao đổi hàng hóa trong khu vực. Và là một trong những nhà quân sự lỗi lạc…
Trong bài viết này Fito chia sẻ một số thông tin cho quý đọc giả. Những người yêu thích lịch sử đôi nét về Sargon đại đế xứ Akkad. Hy vọng đây sẽ là tư liệu hữu ích, ngoài ra trong bài viết đôi lúc có một số nhận xét đánh giá riêng của Fito, có thể đúng hoặc sai. Dựa trên những thông tin mà Fito tìm hiểu được, có thể nó góp thêm một góc nhìn mới cho đọc giả. Xin đừng bàn luận quá sâu về những lời giả định ấy, vì lịch sử luôn tồn tại nhiều điều bí ẩn….
Mục lục tóm tắt
Đôi nét về giai đoạn lịch sử loài người
Lịch sử của trái đất trải dài hơn 4,55 tỷ năm về trước. Nhưng về mặt giải phẫu con người hiện đại (Homo Sapiens) – loài người xuất hiện vào khoảng 200.000 năm về trước tại Châu Phi. Cũng chẳng nhà khoa học nào có thể chắc rằng. Trước loài người, trái đất đã từng được cai trị bởi một sinh vật thượng đẳng khác hay không? Đó vẫn luôn là một bí ẩn…
Cho mãi đến năm 12.000 TCN trở về sau. Nhân loại bắt đầu chuyển từ xã hội săn bắt, hái lượm sang xã hội dựa vào nông nghiệp. Đến khoảng năm 8.500 – 7.000 TCN con người di chuyển đến “Đồng bằng lưỡi liềm màu mỡ”. Ngay lưu vực hai dòng sông Tigris và Euphrates và nền văn minh Sumer tại “Mesopotamia” (Lưỡng Hà) hình thành.
Mesopotamia là một khu vực phồn thịnh của loài người lúc bấy giờ. Vùng đất sở hữu những thành phố, thành bang đầu tiên của nhân loại. Trao đổi, buôn bán dần được hình thành và phát triển. Sự giàu có của nơi đây cũng là khởi đầu cho những cuộc tranh giành tài nguyên giữa các tộc người.
4.500 TCN, những trận chiến đầu tiên được nhân loại ghi chép lại. Không một tộc người nào có thể dành cai trị toàn bộ khu vực Lưỡng Hà trong 2.000 ngàn năm sau. Mãi đến năm 2.350 TCN sự xuất hiện của Sargon đại đế xứ Akkad. Người thống nhất toàn bộ Mesopotamia và trở thành hoàng đế đầu tiên trong lịch sử.
Các giai thoại về Sargon đại đế xứ Akkad
Đứa con ngoài dã thú
Theo rất nhiều tài liệu và tư liệu của các nhà lịch sử học. Vào đầu thiên niên kỷ thứ III TCN, người Akkad thuộc tộc Semit từ thảo nguyên Syri. Bắt đầu di chuyển và định cư tại khu vực phía Bắc nơi sinh sống của người Sumer. Và thành lập nên một cộng đồng lớn mạnh. Và đây cũng chính là nguồn gốc của Sargon đại đế xứ Akkad.
Một số truyền thuyết ghi lại… Mẹ của Sargon là một nữ tử tế Akkad có nhiệm vụ trong nôm đền thờ. Vì một số lý do gì đó, bà đã mang thai ngoài ý muốn. Và thời kỳ đó cho việc một nữ tử tế có thai, thì đứa bé được xem là “đứa con ngoài dã thú”. Do đó, bà không thể giữ được đứa bé nên đặt con vào chiếc giỏ và thả trôi trên sông Euphrates.
Sau đó đứa trẻ này được một người đàn ông tên là Akki vớt lên. Đem về nhà nuôi nấng, đặt tên là Sargon. Đâu ai có thể ngờ rằng, đứa bé này trở thành hoàng đế đầu tiên của nhân loại. Được biết đến với cái tên “Sargon đại đế xứ Akkad”.
Sự may mắn của “Sargon đại đế xứ Akkad”
Cha nuôi của Sargon, tức là Akki ông là người làm vườn thân cận của Ur-Zababa. Cũng chính là người đứng đầu thành bang Kish của người Sumer lúc bấy giờ. Do đó khi lớn lên, Sargon đại đế xứ Akkad đã có điều kiện trở thành người rót rượu thân cận cho Ur-Zababa.
Sau đó không biết vì một lý do nào đó, Ur-Zababa cảm thấy sự nguy hiểm của Sargon. Nhưng không tiện ra tay, ông bèn ra lệnh cho Sargon đem một bức thư bằng đất sét. Gửi đến vua của thành bang Umma, nhưng thật ra bức thư là mượn tay để giết Sargon. Nhưng may thay, vì tham vọng nên vua Umma đã bắt tay với Sargon để chinh phục Kish.
Thành bang Kish bị hạ, Ur-Zababa bị phế truất. Và rồi xung đột giữa vua Umma và Sargon nảy sinh tạo tiền đề cho Sargon chinh phục thành Kish. Ông đã hạ bệ vua Umma vừa sỉ nhục ông trước thần bảo hộ Extil. (Một trong những vị thần được tôn thờ nhiều nhất trong thần thoại Lưỡng Hà).
Giai đoạn chinh phạt của Sargon đại đế xứ Akkad
Nhờ vào sự phát triển phồn thịnh của thành Kish. Sargon bắt đầu lên kế hoạch chinh phục những thành bang khác. Từ khoảng thời gian 2.350 TCN ông bắt đầu chiến dịch của mình. Thâu tóm và hình thành một đế chế trải dài từ vùng Syria đến Vịnh Ba Tư. Lịch sử ghi lại Sargon đã thắng 34 trận chiến…
Sau khi ông chinh phục hầu hết các bang tại khu vực Lưỡng Hà. Cũng như các phần lãnh thổ rộng lớn phía Đông khu vực Địa Trung Hải. Sargon thành lập đế chế Akkad vào năm 2.334 TCN – Đây là đế chế đầu tiên của nhân loại. Và sau đó không ngừng mở rộng về phía Đông (ở Phương Tây), chinh phục Syria và Anatolia.
Ông trở thành vị hoàng đế đầu tiên của nhân loại với cái tên “Sargon đại đế xứ Akkad”.
Khả năng cai trị
Nổi tiếng là một chiến binh giỏi, chinh phạt các vùng đất rộng lớn. Nhưng đây việc chinh chiến không phải là vấn đề duy nhất của Sargon đại đế xứ Akkad hướng đến. Ông còn suy nghĩ việc cai trị các vùng đất mới một cách hiệu quả. Nên cứ khi thành công trong một chiến dịch, ông liền “túc tắt” thành lập chính quyền cai trị. Đề bạc những người Akkad thân cận và trung thành của mình lên nắm quyền.
Với quyết tâm kiểm soát những con đường thương mại. Sargon đại đế xứ Akkad ngăn chặn những thủ lĩnh địa phương thu phí các đoàn buôn của người Akkad. Ông kiểm soát hầu hết những tài nguyên trong khu vực. Ngoài ra còn thu thuế phí đường bộ của thương nhân khi đi ngang qua vương quốc.
Sau đó dùng tiền để chi trả cho quân đội, các nghệ sĩ và người ghi chép trong hoàng gia. Để cái tên Sargon đại đế xứ Akkad sống mãi đến hậu thế. Thông qua những tác phẩm điêu khắc và chữ khắc của thời kỳ này. Ông còn đưa ngôn ngữ Akkad thành ngôn ngữ chính trên toàn bộ khu vực Lưỡng Hà. Thúc đẩy giao thương với các vùng xa xôi. Xây dựng những con đường mới, tiến hành cải cách thủy lợi, cho phát triển khoa học và nghệ thuật.
Các sử gia ghi lại, dưới thời kỳ trị vì của Sargon đại đế. Đế chế Akkad hùng mạnh và giàu có hơn bao giờ hết.
Đôi nét về quân đội
Thời kỳ này, những thông tin còn rất nhiều hạn chế và thiếu tính xác thực. Tương truyền rằng Sargon đại đế xứ Akkad ban đầu thành lập những đội quân nhỏ, nhưng tinh nhuệ. Chuyên đi đánh các thành bang khác để giành tài nguyên.
Một số thông tin được ghi chép lại, ông dành khoảng 5.400 nhân mạng. Chỉ dùng để bảo vệ quyền lợi thương mại trên các tuyến đường giao thương. Còn số quân cụ thể thì chưa có thông tin xác thực nào nhắc đến. Theo dự đoán của Fito có thể lên đến khoảng 1 vạn nhân mạng.
Việc chi trả tiền cho quân đội nhờ vào đánh chiếm tài nguyên. Ngoài ra thời kỳ này chưa có tiền đúc. Nên hầu hết giao thương cũng như chi trả bằng các kim loại quý như vàng, bạc, đồng.
Sự sụp đổ của đế chế Akkad
Sau khi Sargon đại đế xứ Akkad mất vào khoảng năm 2.279 TCN. Tổng thời gian được ghi lại, ông trị vì đế chế liên tục trong 56 năm, mất vì tuổi già. Sau đó con trai của ông là Rimush nối ngôi.
Đây cũng là giai đoạn suy thoái của đế quốc. Khi lên tục các thành bang trong đế chế nổi lên chóng lại người đứng đầu. Mãi đến năm 2.150 TCN. Đế chế Akkad hoàn toàn sụp đổ trước sự tấn công của người Guti, và sự nổi loại của các thành bang từng bị Sargon thâu tóm.
Sargon đại đế xứ Akkad – Lưu danh thiên cổ
Sau khi đế chế Akkad tan rã. Khu vực Lưỡng Hà được cai trị bởi hai cường quốc riêng biệt. Nhưng họ đều sử dụng chung hệ ngôn ngữ Akkad để giao thương. Ở phía Bắc là Assyria và phía Nam là Babylon. Và cái tên Sargon là chủ đề chính trong văn học và những câu chuyện về ông đã được phổ biến hơn bao giờ hết. Trong đó nổi bật chính là nghị lực vươn lên từ vị chí thấp kém trong xã hội đến trở thành hoàng đế đầu tiên của đế chế đầu tiên trong lịch sử.
Nói đúng hơn Sargon đại đế xứ Akkad là người đầu tiên trong lịch sử nhân loại. Lập nên hệ thống đế chế tập quyền đa chủng tộc. Hệ thống cai trị của ông cũng là nền móng cho các đế chế về sau của nhân loại. Ông còn là niềm cảm hứng cho những cuộc chinh phạt lớn sau này, kể đến như: Đế chế La Mã; Đế chế Mông Cổ,….
Đây cũng là một thông tin về cuộc đời của Sargon đại đế xứ Akkad mà Fito tìm hiểu được. Nếu như đọc giả thấy hay hãy cho mình một Like. Đặc biệt nếu các đọc giả có nhiều thông tin hay về ông. Hãy để lại bình luận cùng với tên tài liệu đó, để Fito có thể tham khảo và chỉnh lại cho phù hợp. Vì các đọc giả biết đấy, lịch sử luôn luôn là một bức màn mà nhân loại không thể nào khám phá hết.
Đọc thêm
